ÇANKIRI

Alparslan Türkeş Bulvarı'nda yürüdük... 10 esnafa uğradıysak 9'u "tuzcu."
Kimi, "kaya tuzu" satıyor.
Kimi de kaya tuzundan yapılmış "gece lambası."
Yatak odanızda geceleri, "bu lamba" yansın... Çankırılı'ya göre, "Tansiyonunuzu düzenliyor... Odadaki mikropları öldürüyor."

Bitmedi... Kan dolaşımını hızlandırıyor.
Eklem ağrılarını azaltıyor.
Astım... Bronşit... KOAH... Horlama... Tiroit... Guatr... "Hepsine iyi geliyor."
Çankırılı'ya kulak verirseniz... Kaya tuzu lambası, "reçetesiz ilaç."
Hele, "tuz mağarası." Girecek olursanız... "Tam teşekküllü hastane."

***


Çürümeyen eşek
Yalan değil... Masal değil... "Şehir efsanesi" hiç değil... "Gerçeğin" ta kendisi.
200 yıl önce... "Tuz mağarasına... Tuz yatağına" bir eşek düşmüş.
Eşek... "Hiç bozulmadan... Çürümeden" yıllarca kalmış, ziyaretçilere sergilenmiş.
Sonra... Eşek, Ankara'ya götürülmüş... "Müzeye."
"Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Müzesi"nde eşek, "bozulmaya" başlayınca... "Çankırı'ya... Tuz mağarasına" geri getirilmiş.

***


Buyurun mağaraya
Tuz mağarası... Tuzlu ortam... "Antibakteriyel... Mikrop, bakteri üremiyor."
100 yıl... 200 yıl önce ölmüş tavşanlar, yılanlar, "Hiç bozulmamış."
Gelin... Tuz mağarasını gezin... Göreceksiniz.
"Yetkililerden... Uzmanlardan" tuz mağarasının, "Nelere iyi geldiğini" dinleyeceksiniz.
Yorgun uyanıyorsanız... Astım hastasıysanız... Solunum yollarında sorun yaşıyorsanız... KOAH, amfizem, öksürük şikâyetiniz varsa... Buyurun tuz mağarasına.

***


Tuzcu Güray
Güray Güneşülke... 86 yaşında. Dede tuzcu... Oğul tuzcu... Torun tuzcu... "100 yılın üzerinde" açık işyeri.
Dükkânda oğlu vardı... İbrahim Önder Güneşülke.
Çayını içtik... Sohbet ettik.

Yemeklik kaya tuzu... Kilosu 4 lira.
Tereyağı ve peynir üretiminde kullanılan tuz... 7 lira 50 kuruş.
Hayvan tuzu... Hayvan yeminde kullanılıyor... Veya hayvan tuz yalıyor... 50 kuruş.

***


Milyonlarca yıl
Sorduk... Tuz mağarası kaç yaşında?
Anlattılar...
Milyonlarca yıllık bir geçmişi var.
Hititler döneminde bile, "tuz yatakları" işletilmiş.
Mağara... Türkiye'nin en büyük tuz rezervine sahip.
Günümüzde... Çıkarılan tuzun yüzde 5'i, "sofra tuzu."
Yüzde 95'i ise... "Sanayide kullanılıyor."

***


Sanayide destan yazılıyor
Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hayrettin Çelikten ile buluştuk... Ekonomiyi konuştuk.
 Çankırı merkezde... Ve ilçelerde... 4 "Organize Sanayi Bölgesi" var.
 "Teşvik" çok iyi... Çankırı, "Hakkâri ile aynı teşvik" kapsamında.

 Teşvik... "Yatırımcının önünü açmış."
 Japon yatırımcı, "araç lastiği" üretiyor.
 Et entegre tesisi... Çorap fabrikası... Makarna... Elektrikli ev aletleri... "2020 yılında 262 milyon dolar ihracat."
 7 firma... "Binden fazla eleman çalıştırıyor." Çankırı... Başını almış gidiyor... Destan yazıyor... Ama bundan kimin haberi var?

***


Seçim değil geçim
Uğramasak olmaz... Sefer Usta... "Esnaf lokantası." 1977'den bu yana.
Öğle vakti... Lokanta kalabalık.
Müşterilerle sohbet... Ayaküstü anket... Seçim, siyaset.

1. Milletin, "Seçim diye bir derdi" yok... Herkesin "derdi" ekonomi.
2. "Erken seçime" gidilir mi? "Gidilir" diyen az...
Çoğunluk, "2023" diye konuşuyor.
3. Herkeste bir "korku" var... Korona nedeniyle yeni bir "kapanma" gelir mi?
Sokağın sesi:
"Aman gelmesin... Yoksa esnaf hepten göçer."

***


Bu köşe yazısını aşağıdaki linke tıklayarak sesli bir şekilde dinleyebilirsiniz
Yorgunluğa lamba
Hasan Tanışman... "Hiranur... Tuz Lamba." Yılların tuzcusu.
Çeşit çeşit, "tuz lambası" var.
Tuz lambası çok... Birinin üzerinde "Atatürk" var, diğerinde "Bayrak." İsterseniz fotoğrafınızı verin, "lambanın üzerine" işlesinler.

1 kiloluk tuz lamba... 25 lira... 2 kiloluğu da var, 30 lira.
Tuz sabun... Ayak bakım tuzu... Sedef, mantar, sivilce, egzama için tuz... Hepsi mevcut.
Hasan'a, "İyi bir tuz lambası ver" dedik:
- Bir arkadaşa hediye edeceğiz.
- Hasta mı? Kalp, böbrek, bronşit... Hepsine iyi gelir.

- Hayır hayır... Hiçbir hastalığı
 yok... Çok çalışıyor... Ayrıca, hemşeriniz olur.
- Tanıyor muyuz? Kim?
- Metin Yüksel... Bizim gazetede... Genel Yayın Yönetmen Yardımcısı.
- Öyleyse selamımı söyleyin... Tuz lambası yorgunluğa karşı birebir... Çok faydasını görecektir.
Bakalım, Metin ne diyecek? Lamba, yorgunluğuna iyi gelecek mi?