Ekonomi yönetiminin uyguladığı dezenflasyon politikalarının etkisiyle enflasyondaki gerileme ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) politika faizinde attığı adımlar, konut kredisi faiz oranlarına da yansımaya başladı. Merkez Bankası verilerine göre, bankalarca kullandırılan konut kredilerinde ortalama faiz oranı 12 Aralık haftası itibarıyla yüzde 37,63 seviyesine geriledi. Bu oran, son 28 ayın en düşük seviyesi olarak kayıtlara geçti.
ENFLASYONDAKİ DÜŞÜŞ KREDİ FAİZLERİNİ ETKİLEDİ
Haziran 2024’te yüzde 71,6 seviyesine kadar yükselen yıllık enflasyonun, kasım ayında yüzde 31,1’e kadar gerilemesi, para politikasında normalleşme sürecini hızlandırdı. Bu gelişmeye paralel olarak TCMB, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını kademeli biçimde düşürerek son olarak yüzde 38 seviyesine çekti. Politika faizindeki bu gerileme, bankaların kredi fiyatlamalarında da etkisini gösterdi.
Merkez Bankası verileri incelendiğinde, konut kredilerinde bundan önceki en düşük ortalama faiz oranının 1 Eylül 2023’te yüzde 35,69 olduğu, en yüksek seviyenin ise 5 Nisan 2024 haftasında yüzde 45,14 ile görüldüğü belirtildi.
AYLIK ÖDEME YÜKÜ GERİLEDİ
Faiz oranlarındaki düşüş, kredi taksitlerine de yansıdı. Bankalarda geçen yıl ortalarında yüzde 3,05 seviyelerinde olan en düşük aylık konut kredisi faiz oranı, yüzde 2,49’a kadar indi. Buna göre, 10 yıl vadeli 1 milyon liralık bir konut kredisinde aylık ödeme tutarı yaklaşık 31 bin 352 liradan 26 bin 273 liraya geriledi. Toplam geri ödeme tutarında ise yaklaşık 609 bin liralık düşüş yaşanarak rakam 3 milyon 153 bin liraya indi.
“BANKALAR KREDİYİ KONTROLLÜ ŞEKİLDE YENİDEN AÇIYOR”
İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Hepşen, faizlerdeki düşüşü değerlendirirken, nisan ayından bu yana konut kredilerinde ağırlıklı ortalama faizin yaklaşık 7,5 puan gerilediğine dikkat çekti. Bu gerilemenin arkasında bankaların konut kredisi hacmini kontrollü biçimde yeniden artırma isteğinin bulunduğunu belirten Hepşen, 2023 sonbaharından itibaren konut kredilerinin neredeyse “vitrin ürünü” hâline geldiğini ifade etti.
Hepşen, bankaların kredi fiyatlamasında yalnızca mevcut politika faizine değil, önümüzdeki 12–24 aya ilişkin faiz beklentilerine de baktığını belirterek, “Faizlerde artık yukarı yönün sınırlı olduğu algısı güçleniyor. Bu da kredi faizlerine yansıyor” değerlendirmesinde bulundu.
“FAİZLER HÂLÂ YÜKSEK, TALEP SINIRLI”
Mevcut oranların herkese açık bir seviye olmadığını vurgulayan Hepşen, özellikle düşük riskli ve yüksek peşinatlı müşterilerin bu oranlardan daha fazla yararlandığını dile getirdi. Faizlerin hâlen yüksek olduğunu belirten Hepşen, bu düşüşün geniş çaplı bir talep patlaması yaratmayacağını ancak piyasaya sınırlı da olsa bir nefes aldırdığını söyledi.
“SATIŞLARI CANLANDIRACAK SEVİYE YÜZDE 1”
Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Genel Başkanı Hakan Akdoğan ise kredi faizlerindeki gerilemenin ipotekli satışlara kısmen yansımaya başladığını ifade etti. 2025’in ilk 11 ayında ipotekli satışların yüzde 53,5 artmasına rağmen, kredili satışların toplam satışlar içindeki payının hâlâ yüzde 13,3 seviyesinde kaldığını belirten Akdoğan, bu oranın yüzde 30’lara çıkması gerektiğini söyledi.
Akdoğan, yüksek kira ödemek istemeyen bazı tüketicilerin mevcut faiz oranlarına rağmen kredi kullanarak konut alımına yöneldiğini ancak satışları ciddi biçimde canlandıracak oranın yüzde 1 seviyeleri olduğunu vurgulayarak, kredi faizlerinin daha hızlı ve belirgin şekilde düşmesinin piyasada güçlü bir hareketlilik yaratacağını ifade etti.