AFSÜ Eczacılık Fakültesi Farmasötik Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı’ndan Dr. Öğr. Üyesi Ozan Kılıçkaya'nın yürütücüsü olduğu, aynı fakülteden Biyokimya Ana Bilim Dalı’ndan Doç. Dr. Serap Şahin ve Kafkas Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Biyomühendislik Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Yunus Ensari'nin araştırmacı olarak yer aldığı proje, TÜSEB 2025/A4-01 çağrısı kapsamında desteklenmeye hak kazandı.
Proje, Clostridium thalidense bakterisine ait arginine deiminase enziminin aktivitesini ve stabilitesini artırmaya yönelik bilgisayar destekli protein mühendisliği çalışmaları üzerine odaklanmaktadır.
Araştırmacılar, enzimin üç boyutlu yapısını detaylı bir şekilde inceleyerek, enzimin etkinliğini ve dayanıklılığını optimize etmek amacıyla, aktivite bölgesinde ve genel yapısında yapılacak değişikliklerle ilgili çalışmaları sürdürmektedir.
YENİ İLAÇLARIN ROLÜ
Dr. Öğr. Üyesi Kılıçkaya, projenin başarıyla tamamlanması halinde, akut lenfoblastik lösemi (ALL) tedavisinde kullanılan mevcut ilaçlara alternatif veya destekleyici yeni bir biyoteknolojik etkin madde öncülünün geliştirilmesinin mümkün olacağını vurgulamaktadır
Özellikle dirençli vakalarda veya yan etkileri azaltma ihtiyacı duyulan hastalarda, bu olası gelişmenin büyük önem taşıyacağına dikkat çekilmektedir.
Karakterizasyonu tamamlanan enzimin protein mühendisliği ile yeniden tasarlanmasının, lösemi hücrelerinin büyümesi için kritik bir öneme sahip olan arginin amino asidini daha etkin bir şekilde parçalamasını sağlaması beklenmektedir.
Bu gelişme, lösemi hücrelerinin çoğalmasını durdurarak tedaviye katkı sağlayabilir.
BİR YILLIK DESTEK SÜRESİ VE PROJE TAKVİMİ
Projenin bir yıllık destek süresi olduğunu belirten Dr. Öğr. Üyesi Kılıçkaya, bu sürenin tamamlanmasının ardından etkin madde formülasyonu geliştirme çalışmaları için yeni projelerin başlatılacağını ifade etmektedir.
Bu aşamada, gerekli formülasyon, dozaj ve uygulama yöntemlerinin belirlenmesi ve sonrasında hayvan modelleri üzerinde detaylı deneyler yapılması planlanmaktadır. Dr. Öğr. Üyesi Kılıçkaya, bu deneylerin geliştirilen enzimin güvenilirliğini ve etkinliğini canlılarda değerlendirmek açısından kritik önem taşıdığını vurgulamaktadır.
