“Afyonkarahisar, vahşi depolamayı aştı”
“Afyonkarahisar, vahşi depolamayı aştı”
İçeriği Görüntüle

Afyon’un Emirdağ ilçesine özgü olan “Al Fadimem” türküsü, gerçek bir aşk hikâyesine dayanıyor. Yöresel kültürü, töre baskısını ve Anadolu’nun duygusal mirasını yansıtan bu türkü, nesilden nesle aktarılan unutulmaz bir sevda ağıtı olarak gönüllerde yaşıyor.

Türkü, Afyon'un Emirdağ ilçesine bağlı Sağırlı ile Cevizli (Konara) köylerinden gelme, Morcalı aşiretinden Al Fadime ile Efe Kadir adlı gençlerin gerçek aşk hikayesine dayanır.

AŞKIN İKİ YAKASINDA: EFE KADİR VE AL FADİME

“Al Fadimem” türküsünün temelini oluşturan aşk hikâyesi, Emirdağ’ın Sağırlı Köyü’nden Al Fadime ile Cevizli (Konara) Köyü’nden Efe Kadir arasında geçer. Her ikisi de Morcalı Aşireti’ne mensuptur. Kadir, Fadime’yi ailesinden törelere uygun bir şekilde ister ancak güzelliğiyle dillere destan Fadime, ailesi tarafından Kadir’e verilmez. Bunun üzerine genç âşıklar birlikte kaçmaya karar verir.

TAKİP, AYRILIK VE MAHKÛMİYET

Ne var ki, Fadime’nin dayıları o dönemde bölgenin söz sahibi, cesur adamlarıdır. Kaçan sevgililerin peşine düşerler. Emirdağ merkezinde yakalanan gençler, töre karşısında mağlup olur. Al Fadime yaşı küçük olduğu için ailesine teslim edilirken, Efe Kadir tutuklanarak cezaevine gönderilir. Fadime, ailesinin baskısıyla Musa Bostan (nam-ı diğer Kara Musa) ile evlendirilir. Efe Kadir ise dokuz ay süren hapis hayatının ardından köyüne döner.

TÜRKÜLERLE YAŞAYAN AŞK

Fadime’si elinden alınan Kadir, yaşadığı derin acıyı türkülere döker. Bahar aylarında haşhaşlar çizilirken, tarlalarda arpa buğday biçilip tırpanlar bilenirken, köy halkı artık Efe Kadir’in yaktığı türkülerle dolup taşar. Onun aşkı ve ayrılığı anlattığı dizeler, köylünün dilinden düşmez. “Al Fadimem” işte bu türkülerin en bilinenidir.

BİR SEVDANIN MİRASI

Al Fadime, Musa Bostan ile yaptığı evlilikten altı çocuk dünyaya getirir. Bu çocuklardan Mustafa, bir yıldırım çarpması sonucu vefat ederken diğer beş kardeş yaşamını sürdürmektedir. Bugün Avustralya’da yaşayan kızı Leman Bostan’ın anlattıklarına göre, annesinin gençliğinde yaşadığı bu aşk, ömrü boyunca iz bırakmıştır.

AL FADİMEM: EMİRDAĞ’IN SİMGESİ

Sarışın, pembe yanaklı, ceylan bakışlı Al Fadime’ye bu unvanı kazandıran, Efe Kadir’in yüreğinden dökülen dizelerdir. Türkü, Emirdağ’ın çetin doğasını, Morcalı Aşireti’nin kültürel dokusunu, töreyle sevda arasındaki sarsıcı çelişkiyi taşır. Her dinlendiğinde, sevdasına kavuşamayan gençlerin hatıralarını canlandırır.

Kaynak: BÜŞRA SULTAN BODUR