Türkiye genelinde köy ve kasabalar üzerine saha araştırmaları yapan uzmanların verilerine göre, Afyonkarahisar nüfusunun büyük bölümünü Türkler oluşturuyor. Ancak şehirde farklı Türk boylarıyla birlikte Balkan, Kafkas ve Orta Asya kökenli topluluklar da dikkat çekiyor.
AFYONKARAHİSAR’DA ETNİK DAĞILIM
Afyonkarahisar’ın etnik yapısı, tarihsel süreçte Anadolu’ya göç eden çeşitli toplulukların bölgeye yerleşmesiyle şekillendi.
İşte yapılan araştırmalara göre Afyonkarahisar’daki etnik dağılım oranları:
%50 Manav Türkleri
%15 Yörük Türkleri
%15 Türkmenler
%6 Bulgaristan Muhacirleri
%2 Çerkesler
%2 Boşnaklar
%2 Kürtler
%1 Azerbaycan Türkleri
%1 Ahıskalılar
%1 Karaçay-Malkarlar
%5 Diğer Etnik Gruplar
MANAV TÜRKLERİ: ANADOLU’NUN İLK YERLEŞİK HALKI
Manav Türkleri, Anadolu’ya gelen ilk Türk toplulukları arasında yer alıyor. Göçebe yaşamdan önce yerleşik hayata geçen bu topluluk, Afyonkarahisar nüfusunun yarısını oluşturuyor. Şehrin merkez ve çevre ilçelerinde Manav köyleri yaygın olarak bulunuyor.
YÖRÜK TÜRKLERİ: GÖÇEBELİKTEN YERLEŞİKLİĞE UZANAN YOL
Afyonkarahisar’da nüfusun %15’ini oluşturan Yörükler, geçmişte göçebe olarak yaşayan ancak zamanla tarım ve hayvancılıkla uğraşmak üzere yerleşik hayata geçen Türk topluluklarından biridir. Bugün Afyon’un kırsal bölgelerinde Yörük kültürünün izleri hâlâ güçlü şekilde yaşatılıyor.
TÜRKMENLER VE AZERBAYCAN TÜRKLERİ
Afyonkarahisar’daki Türkmenler, toplam nüfusun %15’ini oluşturuyor.
Azerbaycan Türkleri ise daha sınırlı bir nüfusa sahip olup genellikle Bolvadin ilçesi çevresinde, özellikle Derekarabağ ve Büyükkarabağ köylerinde yaşamaktadır.
ÇERKESLER VE BOŞNAKLAR
Kafkasya kökenli Çerkesler ile Balkanlardan göç eden Boşnaklar, Afyonkarahisar’ın kültürel dokusuna önemli katkı sağlamış topluluklardandır.
Çerkes nüfusu özellikle İhsaniye ilçesine bağlı Sarıcaova ve Yenice köylerinde yoğunlaşmıştır.
Boşnak köylerinde ise Balkan mutfağı ve gelenekleri hâlâ yaşatılmaktadır.
BULGARİSTAN MUHACİRLERİ VE AHISKALILAR
Bulgaristan muhacirleri, Osmanlı-Rus ve Balkan Savaşları sonrasında Afyonkarahisar’a yerleşen Türk kökenli göçmenlerden oluşmaktadır.
Bu toplulukların yoğun olduğu köyler arasında Omuzca, Yarımca ve Burhaniye köyleri öne çıkmaktadır.
Ahıskalılar ise daha çok İscehisar ilçesine bağlı Bahçecik köyünde yaşamaktadır. Ahıska kültürü, geleneksel yemekleri ve misafirperverlik anlayışıyla bölgede kendini hissettirmektedir.
KÜLTÜREL ZENGİNLİK ŞEHRİN KİMLİĞİNİ ŞEKİLLENDİRİYOR
Afyonkarahisar, tarih boyunca göç yolları üzerinde yer alması nedeniyle birçok farklı topluluğa kucak açtı. Bugün şehir; Türk, Kürt, Çerkes, Boşnak, Ahıskalı ve diğer etnik grupların bir arada, uyum içinde yaşadığı örnek illerden biri olarak gösteriliyor.
Bu çeşitlilik, Afyonkarahisar’ı sadece coğrafi değil, kültürel olarak da Anadolu’nun kalbi haline getiriyor.
