46 ülkeden katılan yüzlerce aktivist arasında 37 Türk vatandaşının da bulunduğu bildirildi.
GAZZE İÇİN YOLA ÇIKAN DAYANIŞMA FİLOSU
Küresel Sumud Filosu (Global Sumud Flotilla), 2025 yılı ağustos ayı sonunda İtalya’nın Cenova ve İspanya’nın Barselona limanlarından denize açıldı. 40’tan fazla tekneden oluşan filoda yaklaşık 500 sivil aktivist, insan hakları savunucusu, sanatçı, politikacı, doktor ve gazeteci yer aldı.
Filonun amacı yalnızca Gazze’ye gıda, ilaç ve temel yaşam malzemelerini ulaştırmak değildi. Aynı zamanda İsrail’in deniz ablukasını tartışmaya açmak, uluslararası hukukun ihlal edildiği boyutları gündeme taşımak ve dünya kamuoyunun dikkatini Gazze’deki insani krize çekmekti.
“SUMUD”UN ANLAMI
Filonun adı, Arapçada “sebat, direnç” anlamına gelen ṣumūd kavramından geliyor. Bu kavram, 1967 sonrası Filistin siyasetinde “yerinde kalma ve şiddet dışı direniş” stratejisinin ana sembollerinden biri olarak ortaya çıktı. Filo da bu sembolizme dayanarak, Filistin halkının varlık mücadelesine moral ve siyasi destek sunmayı hedefledi.
Organizasyon, Freedom Flotilla Coalition ve Global Sumud Flotilla Ağı etrafında şekillendi. Türkiye, İspanya, Yunanistan, Tunus, Fransa, İtalya, Kanada ve Mısır’ın da aralarında bulunduğu 46 ülkeden 497 katılımcı filoda yer aldı. Katılımcılar arasında en yüksek sayıya sahip ülke 56 kişiyle Türkiye oldu.
GEÇMİŞ GİRİŞİMLERDE İSRAİL MÜDAHALESİ
2025 yılı boyunca Gazze’ye ulaşmaya çalışan küçük filolar da İsrail güçlerinin müdahalesine maruz kalmıştı.
Mayıs 2025: Conscience (Vicdan) teknesi Malta açıklarında SİHA saldırısına uğradı.
Haziran 2025: Madleen teknesiyle yola çıkan 12 aktivist gözaltına alındı.
Temmuz 2025: Handala gemisindeki 21 aktivist İsrail güçleri tarafından engellendi.
YOLCULUĞUN KRONOLOJİSİ
31 Ağustos 2025: Cenova ve Barselona’dan tekneler yola çıktı.
7 Eylül 2025: 22 tekne Tunus limanlarına ulaştı.
8-9 Eylül 2025: Tunus’ta demirli iki tekne İsrail’in drone saldırısına hedef oldu.
13-15 Eylül 2025: Tunus’tan Gazze’ye yönelen teknelere yeni katılımlar oldu.
24 Eylül 2025: Aktivistler, drone saldırısı ve patlama iddialarında bulundu.
26 Eylül 2025: Filonun ana gemilerinden Family motor arızasıyla seferden çekildi.
30 Eylül 2025: Türkiye Milli Savunma Bakanlığı, faaliyetleri yakından takip ettiklerini açıkladı.
1 Ekim 2025: İsrail donanması uluslararası sularda 13 tekneye operasyon yaptı.
2 Ekim 2025: Teknelere el konuldu, 37’si Türk olmak üzere 200’den fazla aktivist gözaltına alındı.
TÜRKİYE’DEN SERT TEPKİ
Dışişleri Bakanlığı saldırıyı “uluslararası hukukun en ağır ihlali” olarak nitelendirdi:
“Vatandaşlarımızın ve diğer yolcuların bir an önce serbest bırakılması için tüm girişimler başlatılmıştır. İsrail’in saldırısı masum sivilleri hedef alan bir terör eylemidir.”
Bakanlık ayrıca, BM ve uluslararası kuruluşlara çağrı yaparak Gazze’ye uygulanan hukuksuz ablukaya son verilmesini istedi. Tel Aviv Büyükelçiliği, alıkonulan Türk vatandaşlarına konsolosluk desteği sağladı.
“ÇAĞDAŞ NAZİLER HESAP VERECEK”
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Ömer Çelik, sert ifadelerle İsrail’i eleştirdi:
“İsrail’in saldırıları bir kere daha insanlığa karşı işlenmiş suç olarak kayda geçmiştir. Bu çağdaş Naziler eninde sonunda hukuk önünde hesap verecektir. Sumud Filosu’nun yolculuğu insanlığın yolundan dönmeyeceğini göstermiştir.”
ULUSLARARASI TEPKİLER YÜKSELİYOR
İsrail Dışişleri Bakanlığı tüm aktivistlerin sınır dışı edileceğini duyurdu. Ancak bu açıklama, dünya genelinde tepkilerin artmasına neden oldu. İnsan hakları örgütleri, saldırının “uluslararası sularda korsanlık” anlamına geldiğini belirtti. Birleşmiş Milletler’in ise yakın zamanda konuyu gündemine alması bekleniyor.
Küresel Sumud Filosu, Gazze’ye ulaşamasa da dünya kamuoyunun dikkatini yeniden bölgeye çevirdi. İsrail’in müdahalesi, hem ablukanın meşruiyeti hem de uluslararası sularda sivillere yönelik askeri operasyonların hukuki boyutu konusundaki tartışmaları derinleştirdi.
