Gelir İdaresi Başkanlığı’nın akaryakıt sektöründe vergi kayıplarının önlenmesi amacıyla 1 Ocak 2025’te zorunlu hale getireceği ‘Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi’ne (UTTS) ilişkin olarak Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü, UTTS Taşıt Montaj Firmalarına yönelik bilgilendirme toplantısı düzenledi.
Toplantıda, UTTS’nin amacı ve işleyişi hakkında detaylı bilgi verilirken, taşıt montaj firmalarının UTTS’ye geçiş süreci ve sorumlulukları ele alındı. UTTS’in akaryakıt sektöründe usulsüz fatura kullanımının önüne geçilmesinde önemli bir rol oynayacağı vurgulandı.
1 Ocak 2025’te yürürlüğe girecek olan UTTS’nin taşıt montaj firmaları için getireceği yenilikler ve gereklilikler masaya yatırıldı. Bu doğrultuda, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü, UTTS Taşıt Montaj Firmalarını bilgilendirerek sektördeki tüm paydaşların uyum sürecine destek olmayı hedefliyor.
AKARYAKIT SEKTÖRÜNDE YENİ DÜZENLEME UTTS NE ZAMAN ZORUNLU OLACAK?
Gelir İdaresi Başkanlığı, akaryakıt sektöründe usulsüz fatura uygulamalarının önüne geçmek amacıyla Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS)ni hayata geçirmeye hazırlanıyor. Bu sistem, akaryakıt istasyonlarında plaka bilgilerinin otomatik olarak aktarılmasını sağlayarak elle girişi engelleyecek. UTTS’nin kurulum ve işletmesi ise Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilecek.
Türkiye’de trafiğe kayıtlı olan 29 milyon taşıttan yaklaşık 8 milyonu, vergi mükelleflerinin vergi indirimi elde etmek amacıyla akaryakıt harcamalarını gider göstererek vergi kaybına neden olmaktadır. Bu nedenle, 5 Ekim 2023 tarihli UTTS Tebliği ile bu taşıt gruplarının UTTS’ye dahil olması zorunlu hale getirilmiştir. Tebliğe göre, 1 Ocak 2025’ten itibaren UTTS kapsamında düzenlenmeyen akaryakıt satış belgeleri vergi kanunları açısından geçersiz sayılacak ve vergi beyanlarında gider olarak gösterilemeyecek.
Darphane, geçtiğimiz hafta UTTS Yetkili Taşıt Montaj Firması olmak için başvuru yapabilecek firmaların temsilcileriyle bilgilendirme toplantısı düzenledi. Otomotiv ana sanayi firmaları, sektör dernekleri, yetkili ve özel servislerin temsilcilerinin katıldığı toplantıda Darphane yetkilileri, sistemin işleyişi, yetkilendirilecek Taşıt Montaj Firmalarının görev ve sorumlulukları, ön kayıt koşulları ve yetkilendirme süreci hakkında detaylı bilgi sundu.
UTTS Tebliği, 5 Ekim 2023 tarihli Resmî Gazete’de yayımlandı. Gelir İdaresi Başkanlığı’nca duyurulan ‘Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi Uygulama Genel Tebliği’ne göre, kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dâhil olan ve işte kullanılan taşıtlara 31 Aralık 2024 tarihine kadar Taşıt Tanıma Birimi (TTB) takılması zorunlu hale getirildi.
Akaryakıt istasyonu işleten mükellefler için de önemli bir değişiklik yapıldı. 31 Aralık 2024 tarihine kadar akaryakıt istasyonlarında en az bir pompa ünitesinin tabanca aparatlarına Taşıt Tanıma Okuyucu (TTO) cihazı takılması zorunlu hale getirildi.
Sistemin kurulum ve işletim esasları ile yetkili firma işlemleri ve UTTS kullanılarak yapılacak akaryakıt satışlarında belge düzeni de 5 Ekim 2023 tarihinde yayınlanan tebliğ ile belirlendi.
Geçtiğimiz günlerde yapılan açıklamaya göre, akaryakıt alımlarında önemli değişiklikler geliyor. Yakıt depo girişlerine takılacak olan ‘Taşıt Tanıma Birimi’ (TTB) cihazı, elektronik etiket olarak plaka bilgisini dijital olarak saklayacak. Bu bilgi, akaryakıt alımı esnasında yakıt pompa tabancasına takılı ‘Taşıt Tanıma Okuyucu’ cihaz tarafından otomatik olarak okunarak güvenli bir haberleşme yolu ile Yeni Nesil Pompa Ödeme Kaydedici Cihaza iletilerek işlenecek. Bu yeni sistemle, akaryakıt giderlerinin beyanında kullanılan fiş ve faturalara plaka bilgileri otomatik olarak işlenecek ve usulsüz fatura uygulamaları engellenecek.
TTB’ler, araçlardan söküldüğünde kullanılmayacak ve yeniden taktırılması gerekecek. Ayrıca, taşıtların sahiplik ve/veya plaka bilgilerinin değişmesi durumunda yeni TTB’ler takılacak.
‘Taşıt Tanıma Birimi’ cihazlarının montaj işlemleri sadece Darphane tarafından yetkilendirilecek olan Taşıt Montaj Firmaları tarafından gerçekleştirilebilecek. Motorlu Taşıt Yetkili Servisleri, Motorlu Taşıt Özel Servisleri ve taşıt tanıma ve/veya taşıt takip sistemleri montaj servisi firmaları, UTTS Yetkili Taşıt Montaj Firması olmak için başvurabilecekler.
Özellikle vergi mükellefi statüsünde olan gerçek ve tüzel kişilerin taşıtları için UTTS’ye geçiş zorunlu hale getirilirken, bu kapsama girmeyen taşıtlar gönüllü olarak UTTS’ye kayıt yaptırabilecek. Yeni sistemle, yıllık vergi kaybının önlenmesi amaçlanıyor ve bu değişiklikle yaklaşık 15 milyar Türk Lirası’nın vergi kaybının önleneceği tahmin ediliyor.
