Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İlhan Çetin, kenelerin doğaya yayılımının sıcaklıkla doğrudan bağlantılı olduğunu belirterek, bu süreçte vatandaşların alacağı tedbirlerin hayati önem taşıdığını ifade etti.
“KENELER SICAK OLMADAN YUMURTADAN ÇIKMAZ”
Prof. Dr. İlhan Çetin, özellikle haziran ayının ortasından itibaren havaların ciddi oranda ısındığını ve bu durumun kenelerin doğaya yayılmasını hızlandırdığını söyledi. Çetin, “12-13 Haziran’dan bu yana sıcaklıklar yükseldi.
Kenelerin yumurtadan çıkması için hava sıcaklığının belirli bir seviyeye ulaşması gerekiyor. Şu anda çok sayıda kene yumurtadan çıktı ve hem insanlara hem hayvanlara tutunarak kan emmeye başladı. Bu nedenle hastanelerimize kene ısırığı vakaları yoğun şekilde gelmeye başladı. Özellikle haziran, temmuz ve ağustos aylarında bu vakalarda artış bekliyoruz,” dedi.
KENELERİN YAŞAM DÖNGÜSÜNDE HER AŞAMADA KAN İHTİYACI VAR
Kenelerin biyolojik gelişim süreçlerine de değinen Çetin, kenenin dört farklı evreden oluştuğunu belirtti: “Keneler larva, nimf, erişkin öncesi ve erişkin olmak üzere dört faz geçirir. Her evrede kan emme ihtiyaçları vardır. Yumurtadan çıkan larvalar, küçük hayvanlara tutunarak kan emer. Nimf haline geçtiklerinde ise vahşi hayvanlar aracılığıyla beslenirler. Son olarak erişkin hale geldiklerinde ise hem evcil hayvanlara hem de insanlara yönelirler.”
Bu gelişim evrelerinde her seferinde farklı canlılardan kan emdiklerini belirten Çetin, özellikle yaz sıcaklarında bu davranışın daha da arttığına dikkat çekti.
“1 KENE 10 BİNE YAKIN YUMURTA BIRAKABİLİYOR”
Kenelerle mücadelenin en kritik noktasının erken müdahale olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Çetin, “Kene erişkin hale geldiğinde çiftleşir ve ardından yumurtlama sürecine girer. Tek bir kene, 10 bine yakın yumurta bırakma kapasitesine sahiptir. Bu nedenle, kene henüz yumurtlamadan önce hayvanlardan veya çevreden uzaklaştırılırsa, büyük bir risk önlenmiş olur. Mücadelede en etkili yöntem budur,” dedi.
Uzmanlar, özellikle kırsal bölgelerde yaşayan veya tarım-hayvancılıkla uğraşan vatandaşların uzun kollu giysiler giymesi, açık alanlarda dikkatli olması, hayvanların düzenli olarak kontrol edilmesi ve kene ısırığı durumunda hemen bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerektiğini hatırlatıyor.
Kene kaynaklı Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) gibi ciddi hastalıkların önüne geçilmesi için önümüzdeki günlerde kene ile mücadelede bilinçli hareket edilmesinin hayati önem taşıdığı vurgulanıyor.